flag

Gia Lai

Zip code: 61000
Danh sách nhà xe

Chưa có nhà xe nào tại Gia Lai

Thông tin cơ bản

STT
Tên loại dữ liệu
Thông tin
1 Mã bưu chính 61000-62000
2 Biển số xe 81
3 Mã Vùng 269
4 Diện tích (km2) 15510,13
5 Dân số trung bình (Nghìn người) 1590,98
Số liệu theo năm 2022

Giới thiệu chung

Gia Lai là tỉnh miền núi thuộc khu vực Tây Nguyên, miền Trung Việt Nam, với diện tích lớn thứ hai cả nước. Đây cũng là tỉnh đứng đầu về diện tích và thứ hai về dân số trong vùng Tây Nguyên. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Pleiku.

Tính đến năm 2023, Gia Lai có dân số 1.613.895 người, xếp thứ 18 trong các đơn vị hành chính Việt Nam về dân số. Về kinh tế, tỉnh đứng thứ 30 về tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP), thứ 33 về GRDP bình quân đầu người và tốc độ tăng trưởng GRDP. GRDP năm 2020 đạt 80.000,32 tỷ đồng, với bình quân đầu người đạt 51,9 triệu đồng và tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 8%. Gia Lai là khu vực chiến lược về quốc phòng, là nơi đóng trụ sở của Bộ Tư lệnh Quân đoàn 34 và Bộ Tư lệnh Binh đoàn 15.

Tên gọi Gia Lai bắt nguồn từ chữ "Jarai," tên của một dân tộc thiểu số tại đây, và tên gọi này vẫn được sử dụng trong các ngôn ngữ của các dân tộc khác như Ê-đê, Ba Na, Lào, Thái Lan và Campuchia, có nghĩa là "vùng đất của người Jarai." Đây có thể là sự ám chỉ đến vùng đất của Thủy Xá và Hỏa Xá thuộc tiểu quốc Jarai xưa.

Gia Lai được tái lập vào ngày 12 tháng 8 năm 1991 sau khi tỉnh Gia Lai - Kon Tum được tách thành hai tỉnh riêng biệt. Thành phố Pleiku trở thành tỉnh lỵ của Gia Lai. Đến tháng 4 năm 2019, Gia Lai có hơn 34 dân tộc sinh sống, với người Kinh chiếm đa số (53,77%), đặc biệt tập trung tại khu vực thành phố Pleiku (87,5%).

Về vị trí địa lý, Gia Lai nằm ở phía bắc Tây Nguyên, với độ cao trung bình từ 700 đến 800 mét so với mực nước biển. Tỉnh này cách Hà Nội 1.120 km, Đà Nẵng 396 km và Thành phố Hồ Chí Minh 491 km. Gia Lai trải dài từ vĩ độ 12°58'20" đến 14°36'30" và kinh độ từ 107°27'23" đến 108°54'40".

Tỉnh Gia Lai giáp các tỉnh sau:

  • Phía đông giáp tỉnh Bình Định và tỉnh Phú Yên.

  • Phía nam giáp tỉnh Đắk Lắk.

  • Phía bắc giáp tỉnh Kon Tum và tỉnh Quảng Ngãi.

  • Phía tây giáp tỉnh Ratanakiri của Campuchia.

Biên giới tỉnh Gia Lai với Campuchia dài khoảng 90 km, chủ yếu thuộc các huyện Đức Cơ, Chư Prông và một phần huyện Ia Grai.

Vị trí bản đồ

Địa điểm du lịch

1. Núi lửa Chư Đăng Ya
Địa chỉ: Làng Ploi Lagri, xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai.
Chư Đăng Ya là ngọn núi lửa đã ngừng hoạt động từ hàng triệu năm trước, tạo nên một cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Nơi đây có những cánh đồng khoai lang, khoai môn bát ngát, hay những vạt hoa dã quỳ vàng rực, khiến núi lửa Chư Đăng Ya trở thành điểm đến lý tưởng trong những tháng mùa thu đông.

2. Dốc Vạn Long
Địa chỉ: Làng Pliết Kte, xã HBông, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai.
Dốc Vạn Long nổi bật với địa hình cát bị xói mòn, tạo thành những hình thù giống như những con rồng cuộn lại với nhau. Thời điểm lý tưởng để tham quan là từ tháng 10 đến tháng 6, khi thời tiết khô ráo thuận lợi cho việc tham quan và chụp ảnh.

3. Hồ T’Nưng (Biển Hồ Pleiku)
Cách trung tâm thành phố Pleiku 7km, hồ T’Nưng được hình thành từ ba miệng núi lửa thông với nhau từ hàng triệu năm trước. Với diện tích 220 ha, hồ có nước trong vắt và sóng lớn khi có gió mạnh. Hồ T’Nưng là một trong những địa điểm không thể bỏ qua khi du lịch Gia Lai.

4. Núi Hàm Rồng Gia Lai
Địa chỉ: Xã Chư HDrông, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Núi Hàm Rồng có độ cao 1.028m, là nơi lý tưởng để ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Pleiku. Nơi đây còn nổi tiếng với không khí mát mẻ, dễ chịu, và là điểm check-in yêu thích của du khách.

5. Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng
Địa chỉ: Xã Sơn Lang, huyện K’Lang, tỉnh Gia Lai.
Kon Chư Răng được biết đến như viên ngọc quý của núi rừng Tây Nguyên, với 12 thác nước hùng vĩ và thảm thực vật phong phú. Du khách có thể khám phá thác Hang Én, thác Ba Tầng và tìm hiểu văn hóa của các dân tộc Ba Na tại đây.

6. Thác Phú Cường
Địa chỉ: Xã Dun, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai.
Thác Phú Cường cao 45m, với dòng nước chảy siết trắng xóa, tạo nên khung cảnh thiên nhiên thơ mộng. Đây là nơi lý tưởng để du khách chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên và chụp những bức ảnh tuyệt vời.

7. Biển Hồ Chè
Địa chỉ: Đường Liên, phường Nghĩa Hưng, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Biển Hồ Chè là một vùng đất nổi bật với đồi chè bạt ngàn và hồ nước thủy lợi rộng 1.000 ha. Thời điểm đẹp nhất để tham quan là từ tháng 2 đến tháng 3, khi toàn cảnh nơi đây như một bức tranh thiên nhiên sống động.

8. Thung lũng cỏ hồng Glar
Địa chỉ: Xã Glar, huyện Đắk Đoa, tỉnh Gia Lai.
Vào những ngày mùa đông, thung lũng Glar trở thành một tấm thảm hồng rực rỡ từ những ngọn cỏ lông chim. Đây là điểm đến thu hút du khách đến check-in và thưởng ngoạn vẻ đẹp hoang sơ.

9. Thác Xung Khoeng
Địa chỉ: Xã La Me, huyện Chư Hơ Rông, tỉnh Gia Lai.
Thác Xung Khoeng cao 40m, với dòng nước trắng xóa chảy siết suốt cả ngày đêm. Đây là nơi lý tưởng để ngâm chân trong dòng nước mát và tận hưởng không khí trong lành của núi rừng.

10. Chùa Minh Thành
Địa chỉ: 348 Nguyễn Viết Xuân, phường Hội Phú, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Chùa Minh Thành có kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa Nhật Bản và Trung Hoa. Bức tượng Phật Quan Âm nằm ở trung tâm, tạo nên không gian linh thiêng và thanh tịnh cho du khách.

11. Hồ thủy điện Yaly
Địa chỉ: Thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai.
Hồ thủy điện Yaly có mặt nước xanh biếc, bao quanh bởi núi non trùng điệp, tạo thành khung cảnh tuyệt đẹp. Du khách còn có thể tham quan đập thủy điện Yaly, một công trình kết hợp giữa thiên nhiên và trí óc con người.

12. Quảng trường Đại Đoàn Kết
Địa chỉ: Phường Tây Sơn, Thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Quảng trường Đại Đoàn Kết có diện tích rộng 12 ha, với bức tượng Bác Hồ bằng đồng cao 10m. Đây là nơi tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thu hút cả du khách và người dân địa phương.

13. Vườn quốc gia Kon Ka Kinh
Địa chỉ: Xã Ayun, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai.
Vườn quốc gia Kon Ka Kinh sở hữu diện tích 42.000 ha, với ngọn núi cao 1.748m và hệ sinh thái phong phú. Du khách có thể khám phá hệ thống thác, suối và tìm hiểu cuộc sống của người dân bản địa.

14. Thác Chín Tầng
Thác Chín Tầng với dòng nước đổ thẳng từ trên cao tạo nên âm vang mạnh mẽ, kết hợp với rừng nguyên sinh xung quanh, tạo nên một không gian hoang sơ, tuyệt vời cho những ai yêu thích khám phá thiên nhiên.

15. Đồi thông Hà Tam
Đồi thông Hà Tam có các cây thông cổ thụ với không khí mát mẻ. Tại đây, bạn cũng có thể chiêm ngưỡng một thác nước lớn và tham gia các hoạt động cắm trại, chụp ảnh lưu niệm cùng bạn bè.

Gia Lai mang đến cho du khách những trải nghiệm thiên nhiên hoang sơ, kỳ thú với vô vàn cảnh đẹp. Bên cạnh những điểm đến trên, bạn cũng có thể khám phá Đồng Xanh, Hố Trời, Nhà tù Pleiku, Đập Tân Sơn, Nhà thờ Đức An... để thêm phần thú vị trong hành trình khám phá vùng đất Gia Lai.

Văn hoá

Văn hóa tỉnh Gia Lai, nằm ở khu vực Tây Nguyên của Việt Nam, mang đậm bản sắc đặc trưng của các dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Jrai, Bahnar, K’ho và các cộng đồng dân tộc khác. Gia Lai không chỉ nổi bật với thiên nhiên hùng vĩ mà còn có một nền văn hóa phong phú, đa dạng, tạo nên nét độc đáo cho vùng đất này.

1. Lễ hội và Tín ngưỡng

Văn hóa Gia Lai gắn liền với những lễ hội truyền thống của các dân tộc thiểu số, đặc biệt là các lễ hội của người Jrai và Bahnar. Một trong những lễ hội nổi bật là lễ hội mừng lúa mới – một nghi lễ tạ ơn trời đất về mùa màng bội thu, thể hiện sự tôn kính của người dân đối với tự nhiên. Trong lễ hội này, các hoạt động như múa hát, thổi kèn, cồng chiêng, và các trò chơi dân gian diễn ra sôi động.

Ngoài ra, các lễ hội cồng chiêng cũng đóng một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Gia Lai. Cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ truyền thống mà còn là biểu tượng của sự giao thoa giữa con người với thần linh, mang đến sự bình an, hạnh phúc cho cộng đồng.

2. Nghệ thuật và Âm nhạc

Âm nhạc và nghệ thuật truyền thống của Gia Lai rất đa dạng, với những bài hát, điệu múa, điệu nhạc gắn liền với đời sống lao động, sinh hoạt và tín ngưỡng của người dân nơi đây. Cồng chiêng, như đã nói ở trên, là một biểu tượng quan trọng trong văn hóa của các dân tộc Tây Nguyên. Đây là nhạc cụ chủ yếu trong các lễ hội và nghi thức tôn vinh thần linh, giúp kết nối cộng đồng.

3. Phong tục và tập quán

Phong tục cưới hỏi và các nghi lễ trong gia đình của người dân Gia Lai cũng rất đặc biệt. Đám cưới của người Jrai, Bahnar, thường tổ chức nhiều nghi lễ cầu chúc hạnh phúc cho đôi vợ chồng mới, bao gồm những lễ cúng tổ tiên và chia sẻ thực phẩm. Người Jrai có tục “dâng cơm cho tổ tiên” trong những dịp quan trọng, thể hiện lòng biết ơn đối với ông bà tổ tiên.

4. Ẩm thực

Ẩm thực Gia Lai là sự kết hợp tinh tế giữa các nguyên liệu tự nhiên như thịt heo, gà, cá, rau củ và các loại gia vị đặc trưng của vùng đất Tây Nguyên. Các món ăn nổi bật như phở khô Gia Lai, gà nướng cơm lam, lẩu cá chua, bánh xèo... đều mang đậm dấu ấn văn hóa địa phương. Các món ăn được chế biến đơn giản nhưng lại rất đậm đà hương vị, phù hợp với khẩu vị của nhiều người.

5. Kiến trúc và Nhà ở

Kiến trúc truyền thống của Gia Lai đặc biệt là các nhà dài của người Jrai và Bahnar, với thiết kế đơn giản nhưng rất chắc chắn, thường làm bằng gỗ và mái lá. Những ngôi nhà này là nơi sinh hoạt cộng đồng, nơi các lễ hội và nghi lễ được tổ chức. Nhà dài không chỉ là nơi để ở mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, gắn bó chặt chẽ trong cộng đồng.

6. Con người và Đời sống

Con người Gia Lai hiền hòa, mến khách và rất coi trọng tình làng nghĩa xóm. Các dân tộc thiểu số tại Gia Lai có mối quan hệ chặt chẽ, gắn bó với nhau qua những hoạt động lao động, sinh hoạt cộng đồng và các phong tục tập quán. Họ thường xuyên tổ chức các buổi gặp gỡ, trao đổi văn hóa, cũng như giúp đỡ nhau trong công việc hàng ngày.

7. Di sản văn hóa

Ngoài các yếu tố văn hóa phi vật thể, Gia Lai cũng có nhiều di sản văn hóa vật thể như những di tích lịch sử, chùa chiền, đền thờ và các công trình kiến trúc độc đáo. Các làng nghề truyền thống như dệt vải thổ cẩm, làm gốm, và chế tác nhạc cụ cồng chiêng vẫn được duy trì và phát triển, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của các dân tộc nơi đây.

8. Du lịch văn hóa

Nhờ vào sự kết hợp giữa thiên nhiên tuyệt đẹp và nền văn hóa đặc sắc, Gia Lai đang trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Các khu vực như Biển Hồ, Thác Phú Cường, Chùa Minh Thành, hay các làng dân tộc sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm độc đáo về cảnh quan và văn hóa Tây Nguyên.

Kết luận

Văn hóa tỉnh Gia Lai là sự giao thoa giữa thiên nhiên, con người và truyền thống của các dân tộc thiểu số. Với sự đa dạng trong các phong tục, lễ hội, âm nhạc, ẩm thực, và nghệ thuật, Gia Lai không chỉ là nơi giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống mà còn là nơi mời gọi những ai yêu thích khám phá, tìm hiểu những nét đặc trưng của văn hóa Tây Nguyên.

Kinh Tế

Gia Lai có tiềm năng lớn về thủy điện, với trữ năng lý thuyết khoảng 10,5 – 11 tỷ kW và trữ năng kinh tế kỹ thuật đạt 7,1 tỷ kW, cùng công suất lắp máy 1.502 MW. Tỉnh sở hữu 4 công trình thủy điện lớn với tổng công suất lắp máy 1.422 MW, và 85 công trình thủy điện nhỏ với tổng công suất 80.200 kW, phân bố đều khắp, tạo thuận lợi cho sự phát triển sản xuất. Đặc biệt, thủy điện Yaly, với công suất 720 MW và sản lượng điện 3,68 tỷ kWh, hoàn thành vào tháng 4/2002, đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển các ngành kinh tế của tỉnh và đáp ứng nhu cầu năng lượng cho toàn vùng. Thủy điện Sê San 3, với công suất thiết kế 273 MW (gồm 2 tổ máy với tổng công suất 260 MW) và sản lượng điện trung bình hàng năm đạt 1,12 tỷ kWh, nằm ở hạ lưu của thủy điện Ia Ly. Tổng trữ lượng nguồn nước mặt của tỉnh đạt khoảng 24 tỷ m3. Những tiềm năng này giúp ngành công nghiệp điện năng trở thành một trong những ngành mũi nhọn của Gia Lai. Hiện tại, Gia Lai có 4 nhà máy thủy điện lớn với công suất trên 100 MW, gồm Yaly, Kanak-An Khê, Sê San 3, và Sê San 4.

Về ngân sách, tổng thu của Gia Lai từ sau năm 1975 đến năm 1991 chỉ đạt 40 tỷ đồng. Tuy nhiên, con số này đã tăng trưởng mạnh, đạt 256 tỷ đồng vào năm 2001, lên 2.300 tỷ đồng vào năm 2010, và đạt 3.200 tỷ đồng vào năm 2011. Chất lượng cuộc sống của người dân tỉnh cũng được cải thiện rõ rệt, với GDP bình quân đầu người năm 2011 đạt 19,5 triệu đồng, gấp 3,82 lần so với năm 2005 và gấp 6,5 lần so với năm 2000.

Trong nửa đầu năm 2012, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của tỉnh tăng 4,38% so với cùng kỳ năm 2011. Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,8%, trong đó nông nghiệp tăng 3%, lâm nghiệp tăng 5,7% và thủy sản tăng 5,8%. Chỉ số sản xuất công nghiệp cũng tăng 4,5%. Một số ngành công nghiệp có mức tăng trưởng cao, như đóng và sửa chữa tàu, chế biến bảo quản rau quả, sản xuất sản phẩm bơ sữa. Tuy nhiên, chỉ số tiêu thụ của ngành công nghiệp chế biến chỉ tăng 3,6%, thấp hơn so với mức 17,5% của năm trước. Một số ngành công nghiệp, như sản xuất giấy và bao bì, sản xuất xe có động cơ, chế biến và bảo quản rau quả, đều ghi nhận mức tăng cao về chỉ số tồn kho, với 130% đối với sản xuất giấy và bao bì, 116,7% đối với sản xuất xe có động cơ, và 113,3% đối với chế biến và bảo quản rau quả.