Vị trí bản đồ

Địa điểm du lịch

So với các tỉnh, thành phố khác của Việt Nam, Hà Nội nổi bật là một điểm đến tiềm năng cho phát triển du lịch nhờ vào sự kết hợp độc đáo giữa lịch sử, văn hóa và hiện đại. Thành phố không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế mà còn là một kho tàng văn hóa phong phú, với nhiều di sản quý giá, công trình kiến trúc cổ kính và hiện đại. Đặc biệt, Hà Nội sở hữu một hệ thống bảo tàng đa dạng bậc nhất cả nước, từ các bảo tàng lịch sử, nghệ thuật đến các bảo tàng chuyên đề về dân tộc học, giúp du khách có cái nhìn sâu sắc về lịch sử và nền văn hóa Việt Nam.

Trong nội ô thành phố, các công trình kiến trúc đặc trưng như Hoàng thành Thăng Long, Chùa Một Cột, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, hay các ngôi nhà cổ trong khu phố cổ Hà Nội tạo nên những không gian hấp dẫn, thu hút du khách không chỉ bởi vẻ đẹp cổ kính mà còn bởi giá trị văn hóa, lịch sử. Bên cạnh đó, thành phố còn có nhiều lợi thế nổi bật trong việc giới thiệu các giá trị văn hóa Việt Nam, đặc biệt là qua các hoạt động sân khấu dân gian như hát chèo, tuồng, cải lương hay các làng nghề truyền thống như làng gốm Bát Tràng, làng lụa Vạn Phúc, làng tranh Đông Hồ. Những trải nghiệm này không chỉ giúp du khách tìm hiểu về bản sắc văn hóa mà còn tạo cơ hội để họ hòa mình vào nhịp sống của người dân Hà Nội.

Cùng với sự phát triển không ngừng của các điểm tham quan và dịch vụ du lịch, Hà Nội đã chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ lượng khách du lịch. Năm 2007, thành phố đã đón 1,1 triệu lượt khách quốc tế, và đến năm 2008, con số này đã tăng lên 1,3 triệu lượt trong tổng số 9 triệu lượt khách du lịch đến Hà Nội. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch Hà Nội trong những năm qua.

Tuy nhiên, tỷ lệ du khách đến thăm các bảo tàng ở Hà Nội vẫn còn khá khiêm tốn. Một trong những bảo tàng thu hút lượng khách lớn nhất là Bảo tàng Dân tộc học, điểm đến yêu thích của nhiều du khách quốc tế. Hằng năm, bảo tàng này đón khoảng 180.000 lượt khách tham quan, trong đó một nửa là khách nước ngoài. Điều này cho thấy mặc dù có sự quan tâm nhất định, nhưng vẫn còn một khoảng trống trong việc khai thác và phát huy giá trị của các bảo tàng, di tích văn hóa khác ở Hà Nội để thu hút thêm du khách.

Ngoài các địa điểm tham quan, dịch vụ lưu trú tại Hà Nội cũng phát triển mạnh mẽ. Tính đến năm 2019, Hà Nội có tới 3.499 cơ sở lưu trú với tổng số 60.812 buồng phòng. Trong số đó, có 561 cơ sở lưu trú du lịch đã được xếp hạng, bao gồm 67 khách sạn 3-5 sao và 7 khu căn hộ du lịch cao cấp từ 4-5 sao. Mặc dù mức giá phòng khách sạn ở Hà Nội có thể cao so với các thành phố khác trong nước, với mức giá trung bình khoảng 126,26 USD mỗi đêm cho một phòng khách sạn 5 sao, nhưng hiệu suất thuê phòng của các khách sạn từ 3-5 sao vẫn rất cao, dao động từ 80% đến 90%. Các khách sạn 5 sao lớn tại Hà Nội như Daewoo, Horison, Hilton Hanoi Opera, Melia, Sofitel Metropole, và InterContinental, Crown Plaza, Marriot,... thu hút du khách trong và ngoài nước với chất lượng dịch vụ vượt trội và các tiện ích cao cấp.

Tuy nhiên, du lịch Hà Nội cũng đối mặt với không ít tệ nạn và tiêu cực, làm ảnh hưởng đến hình ảnh của ngành du lịch thành phố. Một số du khách nước ngoài đã phản ánh về tình trạng lừa đảo, đặc biệt là khi sử dụng taxi và xe buýt, khi họ bị đưa đến các khách sạn giả danh và phải trả giá cao cho dịch vụ không xứng đáng. Những khu vực quanh hồ Hoàn Kiếm, mặc dù là điểm du lịch nổi tiếng, cũng không tránh khỏi việc du khách đồng tính nam bị dụ dỗ vào các quán karaoke, nơi hóa đơn thanh toán có thể lên tới 100 USD hoặc hơn, gây ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm du lịch của họ. Các vấn đề này đang được các cơ quan chức năng và ngành du lịch quan tâm để cải thiện chất lượng dịch vụ và bảo vệ quyền lợi của du khách.

Nhìn chung, Hà Nội vẫn là một điểm đến hấp dẫn đối với du khách, đặc biệt là những ai mong muốn khám phá văn hóa, lịch sử và phong cảnh độc đáo của thủ đô. Tuy nhiên, để khai thác hết tiềm năng du lịch, thành phố cần tập trung vào việc phát triển cơ sở hạ tầng, cải thiện chất lượng dịch vụ, đồng thời xử lý triệt để các vấn đề tiêu cực liên quan đến du lịch.

Ẩm thực

Hà Nội, từ lâu đã được biết đến như trung tâm văn hóa của miền Bắc, là nơi hội tụ và lưu giữ những nét đặc trưng trong ẩm thực của nhiều vùng miền. Tuy nhiên, ẩm thực Hà Nội vẫn có những món ăn riêng biệt, mang đậm dấu ấn đặc trưng của thành phố. Một trong những món ăn nổi tiếng là cốm làng Vòng, đặc sản của người dân làng Vòng thuộc quận Cầu Giấy. Cốm làm từ giống nếp vàng gặt khi còn non, có màu sắc xanh ngọc bích và mùi thơm đặc trưng. Người dân nơi đây gói cốm trong những tàu lá sen và bán ngay từ sáng sớm. Cốm tươi thường được yêu thích nhất, nhưng cũng có thể chế biến thành món chả cốm, món ăn truyền thống thường được dùng trong các dịp lễ tết, hội hè.

Ngoài ra, bánh cuốn Thanh Trì là món ăn đặc sản nổi tiếng khác của Hà Nội. Được làm từ gạo gié cánh tám thơm, bánh cuốn Thanh Trì có lớp vỏ mỏng, dai và thường được bày bán trong những chiếc thúng đội trên đầu của những người phụ nữ nơi đây, khi họ rong ruổi khắp các con phố Hà Nội. Món bánh cuốn này ăn kèm với nước mắm pha đặc biệt, thêm một chút tinh dầu từ con cà cuống, tạo ra một hương vị thơm ngon đặc trưng, cùng với đậu phụ rán nóng và chả quế. Ngày nay, món bánh cuốn Thanh Trì còn được ăn kèm với thịt ba chỉ quay giòn, tạo nên một hương vị mới mẻ mà vẫn giữ được bản sắc truyền thống.

Một món ăn mang đậm dấu ấn lịch sử Hà Nội chính là chả cá Lã Vọng. Món ăn này bắt nguồn từ gia đình họ Đoàn vào thời Pháp thuộc, và danh tiếng của nó đã khiến con phố Hàng Sơn phải đổi tên thành phố Chả Cá. Chả cá được làm từ thịt cá lăng hoặc cá quả, được ướp với nước riềng, nghệ, mẻ, tiêu, nước mắm rồi nướng trên lò than ngay tại bàn ăn. Món này phải ăn khi còn nóng, kèm theo bánh đa nướng hoặc bún rối, rau thơm như mùi, húng láng, hành củ và mắm tôm, tạo nên một hương vị đậm đà khó quên.

Phở Hà Nội là món ăn không thể thiếu trong bất kỳ bữa sáng nào của người dân thủ đô. Mặc dù phở là món ăn phổ biến khắp Việt Nam, nhưng phở Hà Nội lại có cách chế biến rất riêng biệt. Nước dùng trong và ngọt tự nhiên từ xương bò, thịt bò vừa chín tới, bánh phở mỏng và mềm, kết hợp cùng hành hoa, rau thơm tạo nên hương vị thanh đạm, dễ ăn. Bên cạnh phở bò truyền thống, phở Hà Nội còn có các biến tấu như phở xào, phở rán hay phở cuốn, mang đến những trải nghiệm mới lạ cho thực khách.

Ngoài những món ăn đặc trưng trên, Hà Nội còn nổi tiếng với món ăn từ rắn ở làng Lệ Mật, nơi các món ăn từ rắn, như rượu ngâm xương rắn, được chế biến và phục vụ cho khách đến thưởng thức.

Thủ đô Hà Nội còn có rất nhiều món ăn đặc sản hấp dẫn khác, như phở cuốn, bún thang, bún chả, bún nem, bún bung, bún mọc, đậu phụ Mơ, bánh tôm Hồ Tây, bún ốc, xôi Phú Thượng, bánh tẻ Phú Nhi, tào phớ An Phú, nem chua Đông Ngạc, nem Phùng, giò chả Ước Lễ. Mỗi món ăn không chỉ là những món ngon mà còn là sự kết hợp tuyệt vời giữa văn hóa, lịch sử và con người Hà Nội, tạo nên một bản sắc ẩm thực độc đáo không nơi nào có được.

Văn hoá

Thể thao

Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình, từ năm 2003, là sân nhà của Đội tuyển Quốc gia Việt Nam. Hà Nội, với vai trò thủ đô, là nơi tập trung nhiều câu lạc bộ thể thao lớn và các công trình thể thao quan trọng của Việt Nam. Hiện tại, thành phố có một câu lạc bộ bóng đá nam, Hà Nội FC, tham gia V.League 1, và hai câu lạc bộ bóng đá nữ: Hà Nội I và Hà Nội II. Ngoài ra, trong quá khứ, Hà Nội còn có nhiều đội bóng mạnh như Thể Công, Công an Hà Nội, Tổng cục Đường sắt, Tổng cục Bưu điện (thành lập năm 1957), Phòng không Không quân, Thanh niên Hà Nội, Quân khu Thủ đô và Công nhân Xây dựng Hà Nội. Các vận động viên Hà Nội luôn đóng vai trò quan trọng trong đoàn thể thao Việt Nam tại các kỳ thi đấu quốc tế. Từ năm 2001 đến 2003, các vận động viên của thành phố đã giành được 3.414 huy chương, trong đó có 54 huy chương thế giới, 95 huy chương châu Á, 647 huy chương Đông Nam Á và quốc tế, cùng 2.591 huy chương tại các giải đấu quốc gia.

Bệnh viện Thể thao Việt Nam, cơ quan đầu ngành về Y học Thể thao, nằm tại quận Nam Từ Liêm. Hà Nội cũng dẫn đầu cả nước về tỷ lệ người tham gia thể thao, với 28,5%. Tuy nhiên, dân số đông và không gian đô thị ngày càng chật chội khiến các địa điểm thể thao trở nên khan hiếm và không đáp ứng đủ nhu cầu. Hầu hết các trường đại học và cao đẳng tại Hà Nội đều thiếu sân chơi, mặc dù một số có diện tích rộng nhưng lại dành một phần cho các sân quần vợt ít sử dụng.

Trước khi có Sân vận động Mỹ Đình, Sân vận động Hàng Đẫy, được xây dựng năm 1958, là sân nhà của Đội tuyển Quốc gia Việt Nam. Từ năm 2003, Hà Nội có thêm Sân vận động Mỹ Đình, nằm ở phía Nam thành phố, với sức chứa 40.192 chỗ ngồi. Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình là nơi tổ chức các sự kiện thể thao lớn, bao gồm Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2003 và Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2008. Một số trung tâm thể thao lớn khác của Hà Nội gồm Nhà thi đấu Quần Ngựa và Trung tâm Huấn luyện thể thao Quốc gia I.

Ngày 8 tháng 11 năm 2012, Hà Nội được trao quyền đăng cai ASIAD 18, nhưng đã xin rút vào tháng 4 năm 2014 do vấn đề kinh phí tổ chức.

Địa điểm Văn hóa, Giải trí

Hà Nội có một hệ thống các địa điểm văn hóa phong phú, với 17 rạp hát tính đến giữa năm 2008. Nhà hát Lớn Hà Nội, xây dựng bởi người Pháp và hoàn thành năm 1911, là một trong những địa điểm biểu diễn nghệ thuật cổ điển nổi bật, bao gồm opera, nhạc thính phòng và kịch nói. Cung Văn hóa Hữu nghị Hà Nội tại phố Trần Hưng Đạo là nơi diễn ra các sự kiện văn hóa, nghệ thuật và khoa học.

Thành phố cũng có một hệ thống bảo tàng đa dạng, bao gồm Bảo tàng Lịch sử Quân sự, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Bảo tàng Chiến thắng B52, và nhiều bảo tàng khác. Hà Nội còn sở hữu hơn 10 bảo tàng và 32 thư viện với 565.000 đầu sách, vượt qua Thành phố Hồ Chí Minh về số lượng thư viện.

Rạp chiếu phim hiện đại như CGV, Lotte Cinema, Platinum Cineplex, Galaxy Cinema, và Trung tâm Chiếu phim Quốc gia là những điểm đến phổ biến cho người dân. Ngoài ra, các quán bar và vũ trường như 1900 Le Theatre cũng là những địa điểm giải trí được yêu thích.

Công viên nước Hồ Tây và các công viên lớn như Công viên Thống Nhất, Công viên Thủ Lệ, Công viên Tuổi Trẻ là những địa điểm giải trí hấp dẫn của Hà Nội, bên cạnh các trung tâm thương mại như Vinhomes Royal City và AEON Mall.

Làng nghề truyền thống

Hà Nội sở hữu nhiều làng nghề truyền thống, như làng gốm Bát Tràng, nổi tiếng với các sản phẩm gốm truyền thống. Làng gốm này ra đời vào thế kỷ XIV và phát triển mạnh mẽ sau năm 1954. Ngày nay, Bát Tràng không chỉ là một làng nghề mà còn là điểm du lịch thu hút du khách.

Làng lụa Vạn Phúc, thuộc quận Hà Đông, cũng nổi tiếng với sản phẩm lụa Hà Đông. Nghề dệt lụa ở đây có từ rất lâu và vẫn phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay.

Lễ hội truyền thống

Hà Nội là nơi diễn ra nhiều lễ hội truyền thống, đặc biệt vào mùa xuân. Các lễ hội chủ yếu tưởng nhớ các nhân vật lịch sử và truyền thuyết, như lễ hội Thánh Gióng ở Phù Đổng, lễ hội Triều Khúc, lễ hội Bình Đà, và lễ hội chùa Hương.

Lễ hội Thánh Gióng, tổ chức vào ngày 9 tháng 4 âm lịch tại xã Phù Đổng, là một trong những lễ hội lớn và đặc sắc nhất của Hà Nội, tái hiện truyền thuyết về Thánh Gióng. Lễ hội chùa Hương, kéo dài từ tháng 1 đến tháng 3 âm lịch, là một trong những lễ hội lớn và lâu dài nhất ở Việt Nam, thu hút hàng triệu du khách tham gia

Kinh Tế

Vào năm 2010, Hà Nội đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong phát triển kinh tế. GDP của thành phố tăng trưởng 11%, thu nhập bình quân đầu người đạt gần 2.000 USD, và tổng thu ngân sách vượt 100.000 tỷ đồng. Đến năm 2019, Hà Nội xếp thứ 2 trong các đơn vị hành chính Việt Nam về tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP), đứng thứ 8 về GRDP bình quân đầu người và thứ 41 về tốc độ tăng trưởng GRDP. GRDP của thành phố đạt 971.700 tỷ đồng (41,85 tỷ USD), với GRDP bình quân đầu người đạt 120,6 triệu đồng (5.200 USD), và tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 7,62%. Dự báo GRDP của Hà Nội năm 2020 theo giá hiện hành ước đạt 1.016 nghìn tỷ đồng, đứng thứ hai cả nước, với GRDP bình quân đầu người đạt 122,7 triệu đồng (5.285 USD, xếp hạng 7). GRDP theo giá so sánh năm 2010 dự kiến tăng 3,94%, gấp khoảng 1,5 lần mức tăng của cả nước (xếp hạng 26). Thu nhập bình quân đầu người sơ bộ năm 2019 đạt 6,403 triệu đồng/tháng (xếp hạng 3).

Trong năm 2020, GRDP của thành phố tăng 3,98% so với năm 2019, thấp hơn so với kế hoạch và mức tăng trưởng năm 2019, chủ yếu do tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19.

Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản trong năm 2020 ước tính tăng 4,2% so với năm 2019, đóng góp 0,09% vào mức tăng GRDP. Điều này được lý giải nhờ vào việc kiểm soát dịch tả lợn châu Phi, tái đàn lợn và phát triển chăn nuôi gia cầm cũng như thủy sản. Sản lượng lúa vụ mùa 2020 toàn thành phố đạt 447,2 nghìn tấn, tăng 2,4% so với năm trước.

Khu vực công nghiệp và xây dựng trong năm 2020 tăng 6,39% so với năm 2019, đóng góp 1,43% vào mức tăng GRDP. Ngành công nghiệp tiếp tục chuyển dịch sang các khu vực công nghiệp hiện đại, tuy nhiên cũng gặp khó khăn do đại dịch. Ngành xây dựng tăng 8,9% so với năm 2019, đóng góp 0,74% vào mức tăng chung, với nhiều công trình trọng điểm hoàn thành.

Khu vực dịch vụ trong năm 2020 tăng 3,29% so với năm trước, đóng góp 2,1% vào mức tăng GRDP, thấp hơn nhiều so với các năm trước, do ảnh hưởng của Covid-19. Ngành bán buôn, bán lẻ nổi bật với mức tăng 8,84%, đóng góp tích cực vào tăng trưởng chung. Một số ngành khác như tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, và thông tin truyền thông duy trì tăng trưởng khá.

Năm 2020, hoạt động y tế và giáo dục được chú trọng, với giá trị ngành y tế tăng 14,23% và giáo dục tăng 7,01% so với năm trước. Tuy nhiên, nhiều ngành dịch vụ bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, đặc biệt là ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống, giảm 18,93% so với năm 2019. Ngành vận tải, kho bãi và bất động sản cũng giảm trưởng.

Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn Hà Nội năm 2020 ước thực hiện 280,5 nghìn tỷ đồng, đạt 100,6% dự toán, tăng 3,9% so với năm 2019. Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 18,9 nghìn tỷ đồng, thu nội địa đạt 259,5 nghìn tỷ đồng, tăng 4,7% so với năm 2019.