Vị trí bản đồ

Địa điểm du lịch

Khánh Hòa là một trong những trung tâm du lịch hàng đầu của Việt Nam, nổi bật với bờ biển dài hơn 200 km và gần 200 hòn đảo lớn nhỏ, cùng nhiều vịnh biển đẹp như Vân Phong, Nha Trang (một trong 12 vịnh đẹp nhất thế giới), Cam Ranh. Với khí hậu ôn hòa, nhiệt độ trung bình 26°C và hơn 300 ngày nắng mỗi năm, cùng nhiều di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh, ngành dịch vụ - du lịch ở Khánh Hòa phát triển mạnh mẽ, thu hút hơn 1,6 triệu du khách vào năm 2009. Các hình thức du lịch đa dạng tại đây bao gồm du lịch sinh thái biển đảo, tham quan cảnh đẹp và du lịch văn hóa.

Khánh Hòa sở hữu các khu nghỉ dưỡng và khách sạn tầm cỡ quốc tế như Ana Mandara, Vinpearl Land, Sheraton Nha Trang Hotel & Spa, Novotel, và Evason Hideaway (Ninh Hòa), trong đó khu nghỉ dưỡng Evason Hideaway được tờ Sunday Times vinh danh là một trong 20 resort tốt nhất thế giới năm 2005. Các di tích văn hóa lịch sử như Tháp Po Nagar, thành cổ Diên Khánh và các công trình liên quan đến nhà bác học Alexandre Yersin cũng là điểm đến hấp dẫn.

Ngoài việc là trung tâm du lịch lớn, Nha Trang còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng trong và ngoài nước, như Hoa hậu Việt Nam, Hoa hậu Thế giới người Việt 2007 và 2009, Hoa hậu Hoàn vũ 2008, Hoa hậu Trái Đất 2010, cùng Festival Biển Nha Trang, tổ chức hai năm một lần, góp phần quảng bá du lịch Khánh Hòa ra thế giới.

Tuy nhiên, chất lượng dịch vụ trong những mùa cao điểm du lịch vẫn còn gặp vấn đề, đặc biệt là sự tăng giá thiếu kiểm soát. Việc phát triển du lịch bền vững và bảo vệ tài nguyên môi trường vẫn đang là thách thức lớn của tỉnh.

Thể thao

Câu lạc bộ bóng chuyền Sanest Khánh Hòa hiện đang là đương kim vô địch Giải vô địch bóng chuyền quốc gia Việt Nam 2003. Bên cạnh đó, Khatoco Khánh Hòa là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp thi đấu tại V.League 2.

Văn hoá

Nha Trang, thành phố du lịch và là tỉnh lỵ của Khánh Hòa, là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, nổi bật như Festival Biển, các cuộc thi sắc đẹp quốc gia và quốc tế, bao gồm Hoa hậu Việt Nam 2006, Hoa hậu Thế giới người Việt 2007 và 2010, Hoa hậu Hoàn vũ 2008, Hoa hậu Trái Đất 2010, Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2015, và Hoa hậu Trái Đất 2023.

Khánh Hòa thu hút du khách không chỉ bởi các khu di tích lịch sử, chiến khu và căn cứ cách mạng, mà còn nhờ vào việc phát triển mạnh mẽ các hoạt động văn hóa nghệ thuật. Tỉnh chú trọng đầu tư vào các hoạt động văn nghệ phục vụ cộng đồng và thu hút du khách, như các đội chiếu bóng phục vụ tại vùng sâu vùng xa và miền núi. Hệ thống thư viện, câu lạc bộ cũng phát triển mạnh để đáp ứng nhu cầu của người dân.

Khánh Hòa có 11 di tích văn hóa - lịch sử cấp quốc gia. Công tác bảo tồn, trùng tu các di tích và bảo tàng cũng được chú trọng, với nhiều đợt trưng bày quy mô lớn thu hút hàng nghìn du khách. Việc nghiên cứu và giới thiệu các giá trị văn hóa phi vật thể tiếp tục được phát triển, bao gồm các công trình nghiên cứu về chữ viết người Ra Glai, truyện cổ, trường ca và các loại hình văn hóa dân gian, được đánh giá cao bởi Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam.

Lễ hội

Khánh Hòa hiện còn lưu giữ nhiều lễ hội truyền thống, phản ánh đậm nét văn hóa bản địa và tín ngưỡng dân gian. Các lễ hội ở đây gắn liền với lao động, phong tục tập quán và sinh hoạt văn hóa tinh thần của người dân. Tính đến năm 2010, Khánh Hòa có 494 di sản lễ hội của người Kinh, trong đó có 237 lễ hội đình làng, 121 lễ hội miếu, lăng và 136 lễ hội chùa, ngoài ra còn có các lễ hội truyền thống của các dân tộc thiểu số.

Các lễ hội tiêu biểu của tỉnh bao gồm:

• Lễ hội Tháp Bà: Diễn ra hàng năm từ ngày 20 đến 23 tháng Ba âm lịch tại di tích Tháp Po Nagar, Nha Trang, tưởng niệm nữ thần Mẹ Xứ sở Po Ino Nogar. Đây là lễ hội lớn của hai dân tộc Việt và Chăm, thu hút đông đảo người dân và du khách. Lễ hội đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là một trong 16 lễ hội quốc gia từ năm 2001.

• Lễ hội Am Chúa: Tổ chức vào ngày 22 tháng 4 âm lịch, tưởng niệm nữ thần Thiên Y A Na (Bà Chúa).

• Lễ hội đình làng nông nghiệp: Diễn ra vào dịp tưởng nhớ tổ tiên của người dân trong các làng.

• Lễ hội Ăn mừng lúa mới của người Raglai: Diễn ra sau mỗi vụ thu hoạch.

• Lễ hội Cầu ngư: Tổ chức vào ngày giỗ của ông Nam Hải, hiện thân của cá voi, tại các đình làng.

Ẩm thực

Là một tỉnh ven biển, Khánh Hòa nổi bật với nền ẩm thực đặc sắc, chịu ảnh hưởng từ biển và các món hải sản tươi ngon. Vì cư dân Khánh Hòa chủ yếu di cư từ các tỉnh như Bình Định, Phú Yên, Quảng Nam và Quảng Ngãi, nên ẩm thực ở đây cũng mang đậm phong cách các vùng miền này.

Các món đặc sản nổi tiếng của Khánh Hòa bao gồm nem Ninh Hòa, bún cá Nha Trang, bún sứa, và bánh ướt Diên Khánh. Đồng thời, ảnh hưởng từ người Hoa, người Pháp và người miền Bắc di cư vào Nam sau năm 1954 đã tạo nên một phong cách ẩm thực đặc biệt ở Nha Trang, với các món như phở Nha Trang, bánh mì Nha Trang, bò nướng Lạc Cảnh.

Đặc sản

• Yến sào: Là một món thực phẩm - dược phẩm làm từ nước bọt của chim yến, được đánh giá là cao lương mỹ vị ở nhiều quốc gia Đông Á. Khánh Hòa là nơi chim yến làm tổ nhiều nhất ở Việt Nam, mỗi năm sản lượng yến sào của tỉnh đạt khoảng hơn 2 tấn, với chất lượng thơm ngon đặc trưng, được coi là tổ yến vua (King nest) và có giá trị cao nhất thế giới.

• Trầm hương: Được tạo thành từ cây Dó Bầu, trầm hương Khánh Hòa nổi tiếng với chất lượng cao. Trầm kỳ, được hình thành qua sự tác động sinh học, là sản phẩm quý giá, dùng trong y học và các dịp cúng tế. Khánh Hòa còn được mệnh danh là "Xứ Trầm Hương", với trầm hương tập trung chủ yếu ở các huyện Vạn Ninh, Ninh Hòa, Khánh Vĩnh. Trầm hương từ Khánh Hòa có giá trị cao và nổi tiếng trong cả nước.

Kinh Tế

Khánh Hòa là một trong những tỉnh có nền kinh tế phát triển nhanh và ổn định tại Việt Nam. Theo thống kê của Ủy ban nhân dân tỉnh, tốc độ tăng trưởng GDP của tỉnh đạt 11,55%, trong khi giá trị sản xuất công nghiệp – xây dựng tăng 15,5%, giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản tăng 2,81%, và ngành dịch vụ du lịch tăng 14,5%. Vào năm 2011, GDP bình quân đầu người của tỉnh là 1.710 USD, cao hơn mức trung bình của cả nước. Cơ cấu kinh tế của Khánh Hòa gồm dịch vụ – du lịch chiếm 45%, công nghiệp – xây dựng chiếm 42%, và nông, lâm, thủy sản chiếm 13%.

Vào năm 2019, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt 6,99%, với GRDP theo các ngành kinh tế tăng 7,43%, cụ thể như sau:

• Công nghiệp – xây dựng tăng 10,58%

• Dịch vụ tăng 7,02%

• Nông, lâm, thủy sản tăng 1,52%

Chỉ số IIP tăng 7,52%, thu ngân sách nhà nước đạt 19.138,38 tỷ đồng (113,9% so với dự toán, bằng 87,6% so với năm 2018). Chi ngân sách đạt 9.799,2 tỷ đồng (81,9% dự toán), trong đó chi ngân sách thường xuyên là 6.395,8 tỷ đồng (92,8% dự toán) và chi đầu tư phát triển là 3.401,7 tỷ đồng (80,1% dự toán).

Trong năm 2019, chỉ số GRDP của Khánh Hòa tăng 6,8%, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 7%, vốn đầu tư toàn xã hội tăng 11,2%, doanh thu du lịch tăng 24,2%, kim ngạch xuất khẩu tăng 13,5%, và thu ngân sách tăng 10%.

Công nghiệp – Nông nghiệp – Thủy sản

Khánh Hòa, ngoài việc phát triển mạnh du lịch, còn là một địa phương có công nghiệp phát triển ở khu vực Miền Trung và Tây Nguyên. Các ngành công nghiệp truyền thống của tỉnh bao gồm công nghiệp đóng tàu, chế biến thủy sản, sản xuất vật liệu xây dựng và may mặc. Tỉnh cũng có nhiều loại khoáng sản, và đến năm 2003, đã có 72 mỏ quặng được phát hiện và đăng ký. Tổng giá trị sản xuất công nghiệp của Khánh Hòa trong năm 2009 đạt 14.095 tỷ đồng. Các khu công nghiệp lớn như Suối Dầu, Ninh Hòa, Bắc và Nam Nha Trang cùng với các cảng biển lớn đang được đầu tư xây dựng đã giúp Khánh Hòa trở thành một trong 10 tỉnh có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất cả nước. Vào năm 2018, giá trị sản xuất thủy sản chiếm 35,6% tổng giá trị sản xuất của ngành nông – lâm – thủy sản.

Mặc dù Khánh Hòa có diện tích đồng bằng nhỏ hẹp, trồng trọt không phải là thế mạnh của tỉnh. Lúa là cây trồng chủ yếu và được trồng tập trung ở các đồng bằng Ninh Hòa và Diên Khánh. Các cây công nghiệp ngắn ngày như mía và đậu phộng được trồng nhiều, trong khi cây khoai mì và bắp là hai loại cây lương thực chủ yếu trong tỉnh. Việc trồng bắp đã mang lại giá trị kinh tế cao cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện Khánh Vĩnh.

Ngoài nông sản, tài nguyên thủy hải sản của Khánh Hòa rất phong phú. Tỉnh có tổng trữ lượng hải sản ước tính đạt 150.000 tấn/năm, với khả năng khai thác từ 40.000 đến 50.000 tấn mỗi năm. Vùng biển Khánh Hòa có khoảng 600 loài hải sản, trong đó hơn 50 loài cá có giá trị kinh tế cao.