Vị trí bản đồ

Địa điểm du lịch

Trước đại dịch COVID-19, vào năm 2019, Việt Nam đón khoảng 18 triệu khách quốc tế, trong đó Thành phố Hồ Chí Minh chiếm gần 8,5 triệu lượt, chiếm 47% tổng số khách quốc tế của cả nước, và tăng 13% so với cùng kỳ. Ngoài ra, thành phố cũng đón khoảng 33 triệu lượt khách nội địa. Tổng doanh thu từ ngành du lịch đạt 150.000 tỷ đồng, tăng 14,5% so với năm trước.

Đến năm 2023, Thành phố Hồ Chí Minh đã đón gần 5 triệu lượt khách quốc tế và 35 triệu lượt khách nội địa, với tổng doanh thu du lịch đạt hơn 160.000 tỷ đồng, vượt kế hoạch và tăng 25% so với năm 2019, năm đạt doanh thu cao nhất trước dịch.

Mặc dù là một thành phố trẻ với lịch sử chỉ khoảng 300 năm, Thành phố Hồ Chí Minh đã xây dựng nhiều công trình kiến trúc nổi bật và sở hữu nền văn hóa đa dạng.

Hiện nay, thành phố có 2.320 khách sạn (theo số liệu năm 2019) với 48.182 phòng (theo số liệu năm 2017). Trong đó, có 20 khách sạn 5 sao, như Caravelle, Sheraton, Mövenpick (Omni cũ), New World, Equatorial, Lotte Legend, Renaissance Riverside, Windsor Plaza, Sofitel Plaza, Park Hyatt, Majestic, với tổng cộng 3.592 phòng. Những khách sạn này chủ yếu do các tập đoàn quốc tế như Accor, Furama, Mariot, Sheraton quản lý và tập trung chủ yếu ở Quận 1. Ngoài ra, thành phố còn có 8 khách sạn 4 sao với 1.281 phòng và 20 khách sạn 3 sao với 1.621 phòng. Tuy nhiên, số phòng cao cấp hiện nay tại thành phố đang thiếu hụt nghiêm trọng. Mặc dù có nhiều nhà đầu tư muốn xây dựng thêm khách sạn sang trọng, nhưng họ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm địa điểm. Dự kiến, đến năm 2020, thành phố sẽ có thêm 10.000 phòng 4 hoặc 5 sao.

Các điểm du lịch của Thành phố Hồ Chí Minh rất đa dạng. Thành phố có hệ thống 11 viện bảo tàng, chủ yếu về lịch sử, đứng đầu cả nước về số lượng. Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh, với hơn 30.000 hiện vật, là bảo tàng lớn nhất và cổ nhất tại đây. Bảo tàng Chứng tích chiến tranh thu hút nhiều du khách quốc tế, trong khi Bảo tàng Hồ Chí Minh là điểm đến phổ biến nhất với khách nội địa. Thành phố còn nổi bật với sự đa dạng tôn giáo, với hơn 1.000 ngôi chùa, đình, miếu, cùng nhiều nhà thờ được xây dựng từ thế kỷ 19 theo phong cách Roman và Gothic. Nhà thờ Đức Bà, hoàn thành vào năm 1880, là một trong những công trình nổi bật của thành phố. Thời kỳ thuộc địa cũng để lại cho thành phố nhiều công trình kiến trúc quan trọng, như Trụ sở Ủy ban Nhân dân Thành phố, Nhà hát Lớn, Bưu điện trung tâm, Bến Nhà Rồng. Dinh Độc Lập và Thư viện Khoa học Tổng hợp được xây dựng dưới thời Việt Nam Cộng hòa. Kiến trúc hiện đại cũng rất phát triển, với các cao ốc, khách sạn, trung tâm thương mại như Diamond Plaza, Saigon Trade Center. Ngoài trung tâm, những địa điểm du lịch nổi bật như Địa đạo Củ Chi, Rừng ngập mặn Cần Giờ, và Vườn cò Thủ Đức cũng thu hút nhiều du khách.

Thành phố Hồ Chí Minh còn nổi bật với các khu mua sắm và giải trí. Các phòng trà ca nhạc, quán bar, vũ trường, sân khấu, cùng các khu vui chơi như Công viên Đầm Sen, Suối Tiên, và Thảo Cầm Viên, đều là những điểm đến hấp dẫn. Các khu mua sắm như Chợ Bến Thành, Diamond Plaza, cùng hệ thống các nhà hàng, quán ăn cũng góp phần quan trọng vào sức hấp dẫn của du lịch thành phố.

Một số điểm đến nổi tiếng ở Thành phố Hồ Chí Minh bao gồm Bảo tàng Áo Dài, Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, Bảo tàng Lịch sử, Bến Nhà Rồng, Nhà thờ Đức Bà, và các khu du lịch như Khu du lịch Tân Cảng, Suối Tiên, và Thảo Cầm Viên. Thành phố còn có nhiều dịch vụ vận chuyển du lịch như buýt đường sông, xe buýt công cộng, xe buýt hai tầng, và xe điện du lịch phục vụ du khách.

Văn hoá

Truyền thông

Thành phố Hồ Chí Minh là một trong hai trung tâm truyền thông lớn của Việt Nam. Tính đến năm 2009, thành phố có 38 đơn vị báo chí địa phương và 113 văn phòng đại diện của các báo chí trung ương và các tỉnh, cùng với 3 nhà xuất bản và 21 chi nhánh của các nhà xuất bản trung ương. Thành phố cũng có mạng lưới thông tấn xã, các đài phát thanh và truyền hình địa phương và trung ương. Hiện nay, hơn 1.000 người tham gia hoạt động báo chí tại TP.HCM. Đến năm 2020, thành phố còn 28 cơ quan báo chí địa phương (16 báo, 1 đài truyền hình, 1 đài phát thanh, và 10 tạp chí), cùng 161 văn phòng đại diện báo chí trung ương, 10 chi nhánh truyền hình trả tiền và 46 đơn vị truyền hình vệ tinh. Sau đợt sắp xếp giai đoạn 1 vào năm 2022, TP.HCM còn lại 19 cơ quan báo chí địa phương, bao gồm 8 báo in, 9 tạp chí, 1 đài truyền hình và 1 đài phát thanh. Trong giai đoạn 2 (2021-2025), thành phố dự kiến sẽ tập trung phát triển thành một cơ quan truyền thông đa phương tiện duy nhất.

Về lĩnh vực xuất bản, từ năm 1995, các nhà xuất bản tại TP.HCM đã chiếm khoảng 1/7 tổng số đầu sách xuất bản của cả nước. Thành phố hiện chiếm 60-70% tổng lượng sách phát hành ở Việt Nam. Nhiều trung tâm sách và cửa hàng sách hiện đại đã xuất hiện. Sài Gòn cũng là nơi ra đời tờ Gia Định báo, tờ báo quốc ngữ đầu tiên. Các tờ báo lớn như Sài Gòn Giải Phóng, Thanh Niên, và Tuổi Trẻ đều có trụ sở tại thành phố. Ngoài ra, còn có các báo và tạp chí lớn khác như Công an TP.HCM, Người Lao Động, Thời báo Kinh tế Sài Gòn, Thời Trang, Kiến thức Ngày Nay, cùng với một số ấn phẩm tiếng Anh như Saigon Times và Thanhniennews.

Truyền hình đã có mặt tại TP.HCM từ trước năm 1975, khi Mỹ xây dựng các cơ sở phục vụ quân đội. Sau sự kiện 30/4/1975, Đài Truyền hình Giải phóng đã tiếp quản và phát sóng. Đến nay, Đài Truyền hình TP.HCM (HTV) là một trong các đài truyền hình địa phương lớn nhất Việt Nam, với các kênh HTV7 và HTV9. Thành phố cũng cung cấp dịch vụ truyền hình cáp, truyền hình kỹ thuật số và truyền hình độ nét cao. HTV hiện đang phát sóng qua hệ thống truyền hình số mặt đất và cáp, phục vụ chủ yếu cho khu vực miền Nam. Đài Tiếng nói Nhân dân TP.HCM (VOH) cũng phát sóng các kênh FM và AM phục vụ cho nhu cầu thông tin và giải trí của người dân thành phố và các tỉnh lân cận.

Thể dục, thể thao

Vào năm 1994, TP.HCM có 492,7 hecta dành cho hoạt động thể thao, tương đương với diện tích 1,02 m²/người. Tuy nhiên, do sự gia tăng dân số, con số này đã giảm trong những năm gần đây. Năm 2005, thành phố có 91 sân bóng đá, 86 bể bơi và 256 phòng tập thể thao. Sân vận động lớn nhất thành phố là Sân vận động Thống Nhất, với sức chứa 25.000 chỗ ngồi. Sân vận động Quân khu 7 là sân vận động lớn thứ hai và là nơi tổ chức nhiều sự kiện thể thao và âm nhạc. Một địa điểm thể thao quan trọng khác là Trường đua Phú Thọ, trường đua ngựa duy nhất của Việt Nam. Thành phố còn quản lý nhiều câu lạc bộ thể thao nổi tiếng như câu lạc bộ bóng đá Thép Miền Nam – Cảng Sài Gòn, từng vô địch V-League nhiều lần, và các câu lạc bộ thể thao khác như bóng chuyền, bóng rổ, cờ vua, điền kinh, bóng bàn.

Văn hóa và giải trí

Sài Gòn đã từ lâu là một trung tâm văn hóa đa dạng với sự hòa nhập của nhiều dân tộc như Kinh, Hoa, Chăm... Qua các thời kỳ lịch sử, đặc biệt là trong thời kỳ thuộc địa và chiến tranh Việt Nam, thành phố tiếp nhận và phát triển văn hóa Âu-Mỹ. Hiện nay, TP.HCM có 22 đơn vị nghệ thuật, 9 rạp hát, 11 bảo tàng, 22 rạp chiếu phim và 25 thư viện. Hoạt động giải trí tại TP.HCM rất sôi động, với các hãng phim lớn như Phước Sang, Thiên Ngân, HKFilm, và Việt Phim. Thành phố chiếm khoảng 60-70% doanh thu rạp chiếu phim cả nước. Các diễn viên nổi tiếng cũng thường xuyên xuất hiện tại TP.HCM. Thành phố sở hữu nhiều sân khấu như Nhà hát Thành phố, Nhà hát Bến Thành, và Sân khấu Trống Đồng, cùng các phòng trà, quán cà phê như Tiếng Tơ Đồng, M&T, và Carmen. Trong lĩnh vực âm nhạc, TP.HCM là thị trường lớn nhất, thu hút phần lớn ca sĩ nổi tiếng.

Kinh Tế

Thành phố Hồ Chí Minh là đầu tàu kinh tế của Việt Nam, dù chỉ chiếm 0,6% diện tích và 8,34% dân số cả nước, nhưng đóng góp tới 20,5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), 27,9% giá trị sản xuất công nghiệp và 37,9% vốn đầu tư nước ngoài. Năm 2005, thành phố có 2.966.400 lao động từ 15 tuổi trở lên, trong đó có 139.000 người ngoài độ tuổi lao động nhưng vẫn tham gia công việc. Đến năm 2021, GDP của TP.HCM đạt 1.298.791 tỷ đồng (56,47 tỷ USD), trong đó ngành thương mại dịch vụ chiếm 63,4%, công nghiệp và xây dựng chiếm 22,4%, còn nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chỉ chiếm 0,6%. GRDP bình quân đầu người năm 2021 đạt 142,6 triệu đồng (6.173 USD). Thu ngân sách của thành phố năm 2012 là 215.975 tỷ đồng và tăng lên 383.703 tỷ đồng vào năm 2021, trong đó thu từ nội địa đạt 253.281 tỷ đồng và thu từ xuất nhập khẩu đạt 116.400 tỷ đồng.

Vào năm 2013, TP.HCM đề ra mục tiêu đạt GDP bình quân đầu người khoảng 4.000 USD, với tốc độ tăng trưởng GDP đạt 9,5-10%. Ngoài ra, thành phố cũng đặt mục tiêu đạt kim ngạch xuất khẩu tăng 13% và tổng vốn đầu tư phát triển xã hội đạt từ 248.500 đến 255.000 tỷ đồng, tương đương 36-37% GDP.

Nền kinh tế TP.HCM đa dạng, bao gồm các ngành như khai thác mỏ, thủy sản, nông nghiệp, công nghiệp chế biến, xây dựng, du lịch và tài chính. Cơ cấu kinh tế của thành phố có 33,3% thuộc khu vực nhà nước, 44,6% thuộc ngoài quốc doanh, và phần còn lại là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài. Trong đó, ngành dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất với 51,1%, công nghiệp và xây dựng chiếm 47,7%, còn nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chỉ chiếm 1,2%. TP.HCM đang chuyển hướng mạnh mẽ vào các lĩnh vực công nghệ cao để nâng cao hiệu quả kinh tế.

Tính đến năm 2006, thành phố có 3 khu chế xuất và 12 khu công nghiệp, thu hút 1.092 dự án đầu tư, trong đó 452 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư hơn 1,9 tỷ USD và 19.500 tỷ đồng. TP.HCM cũng đứng đầu cả nước về lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, với 2.530 dự án FDI và tổng vốn đạt 16,6 tỷ USD vào cuối năm 2007. Chỉ trong năm 2007, thành phố thu hút gần 400 dự án với tổng giá trị gần 3 tỷ USD. Thành phố xếp thứ 8/63 trong bảng xếp hạng Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Việt Nam năm 2017.

Về thương mại, TP.HCM có hệ thống trung tâm mua sắm, siêu thị và chợ đa dạng. Chợ Bến Thành là biểu tượng thương mại lâu đời, trong khi những năm gần đây, các trung tâm thương mại hiện đại như Saigon Trade Centre và Diamond Plaza đã xuất hiện. Mức tiêu thụ tại thành phố cũng cao hơn các tỉnh khác, gấp 1,5 lần so với Hà Nội. Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM, với mã giao dịch VN-Index, được thành lập vào năm 1998, và đến cuối năm 2007, có 507 loại chứng khoán niêm yết, với tổng giá trị vốn hóa đạt 365.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nền kinh tế thành phố cũng gặp không ít khó khăn. Chỉ khoảng 10% cơ sở công nghiệp của thành phố có trình độ công nghệ hiện đại, trong đó chỉ một số ít cơ sở trong các ngành dệt may, da giày, hóa chất, thực phẩm, cao su nhựa... sở hữu công nghệ tiên tiến. Cơ sở hạ tầng của thành phố vẫn còn lạc hậu, quá tải, với chi phí sinh hoạt cao và các vấn đề tệ nạn xã hội, hành chính phức tạp cũng gây khó khăn cho nền kinh tế. Đầu tư hạ tầng không tương xứng với vai trò kinh tế của TP.HCM do tỷ lệ ngân sách thành phố giữ lại ngày càng giảm.

Năm 2021, GRDP của TP.HCM đã giảm 6,78% do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, với tất cả các ngành đều tăng trưởng âm, đặc biệt là ngành dịch vụ giảm tới 54,93%. Tuy nhiên, các ngành tài chính, thông tin-truyền thông, y tế và giáo dục vẫn có mức tăng trưởng dương, trong đó ngành tài chính đạt 8,16%. Sau khi nới lỏng giãn cách vào cuối năm 2021, thành phố đã lên kế hoạch phục hồi và phát triển kinh tế vào năm 2022, và trong 8 tháng đầu năm 2022, nền kinh tế đã phục hồi gần như hoàn toàn.